Đầu tư hiệu quả Quỹ Bảo hiểm xã hội: Đa dạng hóa danh mục, cơ cấu đầu tư quỹ
Theo báo cáo của Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam, việc đầu tư Quỹ BHXH trong thời gian qua được thực hiện an toàn, hiệu quả. Quỹ BHXH luôn được bảo toàn giá trị và phát triển.
85% Quỹ BHXH đầu tư vào trái phiếu chính phủ
Phát biểu tại hội thảo “Nâng cao hiệu quả đầu tư Quỹ BHXH” mới được BHXH Việt Nam tổ chức gần đây, Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh cho biết, công tác đầu tư Quỹ BHXH trong thời gian qua đã được BHXH Việt Nam thực hiện an toàn, hiệu quả, đúng quy định danh mục đầu tư. Trong đó, tập trung ưu tiên đầu tư vào trái phiếu chính phủ (TPCP) (khoảng 85% tổng số đầu tư) và các hình thức đầu tư khác như gửi tiền, mua trái phiếu chứng chỉ tiền gửi tại các ngân hàng thương mại có chất lượng hoạt động tốt do Ngân hàng Nhà nước đánh giá. Ngoài ra, để đảm bảo tăng trưởng quỹ, BHXH còn đầu tư vào dự án thủy điện Lai Châu. Đây là dự án thủy điện quan trọng, được Chính phủ cho phép đầu tư từ năm 2011, với số đầu tư 6.000 tỷ đồng…
Tính đến cuối năm 2018, tổng số kết dư Quỹ BHXH tăng cao so với năm 1998, lãi đầu tư bình quân trong cả giai đoạn đều tăng trưởng dương và cao hơn tốc độ tăng trưởng kinh tế. Quỹ BHXH đã trở thành quỹ tài chính công có quy mô lớn, góp phần tích cực phát triển thị trường vốn tại Việt Nam, đảm bảo ổn định lãi suất và thanh khoản tại thị trường TPCP.
Theo TS. Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội, hàng năm, Quốc hội đều tiến hành giám sát tình hình quản lý và sử dụng Quỹ BHXH. Kết quả giám sát cho thấy, công tác quản lý, sử dụng, đầu tư quỹ đảm bảo đúng quy định, không có sai phạm. Quy mô quỹ và tổng tài sản kết dư hàng năm tăng nhanh, lợi nhuận từ hoạt động đầu tư quỹ luôn tăng trưởng dương và cao hơn chỉ số giá tiêu dùng. Thông qua đầu tư vào TPCP, hệ thống ngân hàng thương mại và dự án quan trọng quốc gia, quỹ BHXH đã đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước.
Tuy nhiên, do đặc thù của quỹ an sinh xã hội, nên các hình thức đầu tư Quỹ BHXH được quy định chặt chẽ, tập trung chủ yếu vào kênh TPCP, việc đầu tư vào dự án quan trọng quốc gia mới chiếm tỷ trọng rất nhỏ. Đầu tư vào TPCP, gửi tiền hay mua chứng chỉ tiền gửi tại các ngân hàng là các hình thức đầu tư an toàn cao, đảm bảo theo quy định của pháp luật nhưng khó có thể đem lại hiệu quả tăng trưởng cao, dẫn tới hiệu quả đầu tư chưa như mong muốn. Vì vậy, vấn đề đặt ra là cần hoàn thiện chính sách pháp luật, sớm ban hành và triển khai lộ trình phát triển hoạt động đầu tư quỹ phù hợp với yêu cầu ngày càng cao của nền kinh tế - xã hội đất nước và nguyện vọng của người dân.
Mở rộng đầu tư sang các lĩnh vực có khả năng sinh lời cao
Theo TS. Bùi Sỹ Lợi, Việt Nam hiện đang bước vào quá trình già hóa dân số, nhu cầu đảm bảo an sinh xã hội ngày càng cao, đòi hỏi Quỹ BHXH phải được quản lý, sử dụng, đầu tư hiệu quả hơn nữa, đảm bảo ổn định, cân bằng, bền vững hơn trong dài hạn, đáp ứng trách nhiệm chi trả chế độ trong hiện tại và tương lai. Nghị quyết số 28-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 7 khóa XII về cải cách chính sách BHXH đã nhấn mạnh việc đa dạng hóa danh mục, cơ cấu đầu tư Quỹ BHXH theo nguyên tắc an toàn, bền vững, hiệu quả.
Cụ thể: tăng cường công tác đánh giá, dự báo tài chính, hiệu quả đầu tư các quỹ BHXH; đa dạng hóa danh mục, cơ cấu đầu tư quỹ theo nguyên tắc an toàn, bền vững và hiệu quả; ưu tiên đầu tư vào TPCP, nhất là TPCP dài hạn; nghiên cứu từng bước mở rộng sang các lĩnh vực có khả năng sinh lời cao, từng bước và có lộ trình đầu tư một phần tiền nhàn rỗi của quỹ thông qua ủy thác đầu tư tại thị trường trong nước và quốc tế bảo đảm an toàn, bền vững.
Nội dung cải cách này đã tháo gỡ nút thắt đầu tư chưa đa dạng, sinh lời chưa cao của việc đầu tư Quỹ BHXH, giúp ngành BHXH có thể từng bước lựa chọn các kênh đầu tư mới sao cho có hiệu quả tốt nhất, mà không chỉ giới hạn ở kênh TPCP hoặc một số dự án nhỏ lẻ an toàn nhưng tính sinh lời thấp. Theo ông Lợi, quan trọng là ngành BHXH cần xây dựng cho mình những chiến lược mới, nghiên cứu kỹ lưỡng. Khi Quỹ BHXH được quản lý đầu tư an toàn, hiệu quả cao không chỉ góp phần bảo đảm thực hiện chi trả các chế độ, đặc biệt chế độ hưu trí cho người lao động, mà còn đóng vai trò tích cực trong phát triển nền kinh tế thông qua việc cấp vốn trực tiếp và gián tiếp cho thị trường vốn.
Đề xuất giải pháp đầu tư hiệu quả Quỹ BHXH, ông William Price - chuyên gia tư vấn cao cấp về hưu trí (Ngân hàng Thế giới) cho rằng, Quỹ BHXH cần xác định làm thế nào để giảm rủi ro, chấp nhận những biến động trong ngắn hạn nhưng vẫn đảm bảo tính bền vững và hiệu quả về lâu dài. Theo ông William Price, so với các quốc gia khác, mức hưởng lương hưu và các chế độ phúc lợi liên quan của Việt Nam đang khá cao trong khi tốc độ già hóa dân số bắt đầu nhanh chóng. Do đó, bên cạnh xây dựng chiến lược đầu tư đa dạng hóa, Quỹ BHXH cần quan tâm tới việc đảm bảo quỹ ngay từ bên trong, tức là phải tính tới việc đóng và hưởng phải cân bằng, không thể đóng ít mà hưởng quá nhiều...
| Đối với số tiền 22.090 tỷ đồng kết dư Quỹ BHXH, Chính phủ sẽ nhận nợ thông qua việc phát hành TPCP từng năm như sau: năm 2018 là 6.000 tỷ đồng, năm 2019 là 6.000 tỷ đồng và năm 2020 là 10.090 tỷ đồng. |
No comments